Τετάρτη 13 Μαρτίου 2024

ΣΤΡΕΠ-ΤΕΣΤ




 

ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΕΣΤ ΓΙΑ ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟ ;;

Οι στρεπτόκοκκοι της ομάδας Α' είναι βακτήρια που προκαλούν ποικίλες λοιμώξεις. Συχνότερες από αυτές είναι η φαρυγγό-αμυγδαλίτιδα, το μολυσματικό κηρίο και η οστρακιά.

Η διάγνωση της αμυγδαλίτιδας από στρεπτόκοκκο σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι κλινική. Δηλαδή να μην ζητήσουμε τεστ ή καλλιέργεια.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ :

Αγόρι 5 ετών εξετάστηκε λόγω πυρετού εδώ και τέσσερις ημέρες. Παρόμοια συμπτώματα αναφέρονται και σε ένα γονιό της οικογένειας αλλά όχι στο μικρότερο αδερφάκι ηλικίας 2 ετών. Την πρώτη ημέρα του πυρετού το παιδί παρουσίασε κακουχία, πονόκοιλο και έκανε εμετό.

Με βάση την επιδημιολογία της περιοχής μας, όπου παρατηρείται έξαρση του στρεπτοκόκκου, ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΜΟΝΟ τίθεται η υποψία στρεπτοκόκκου.

Από την εξέταση του παιδιού βρήκαμε : φάρυγγα κόκκινο και οιδηματώδη, με επέκταση της ερυθρότητας και στις παρίσθμιες καμάρες, ενώ η γλώσσα εμφάνιζε την χαρακτηριστική εικόνα σαν λευκή φράουλα (λευκωπό επίχρισμα).

Συνοδά βρήκαμε ωτίτιδα σε ένα αυτί και διογκωμένους πρόσθιους τραχηλικούς λεμφαδένες.

Στο παιδί τέθηκε η κλινική διάγνωση της στρεπτοκοκκικής αμυγδαλίτιδας. Στην συνέχεια χορηγήθηκε αντιβίωση για την θεραπεία του και την πρόληψη των σπάνιων επιπλοκών του στρεπτοκόκκου όπως είναι ο ρευματικός πυρετός, η σπειραματονεφρίτιδα και η μικροβιαίμια.

Αντιβιοτικό εκλογής για τον στρεπτόκοκκο είναι η πενικιλίνη όπου λόγω έλλειψης της σε μορφή σιροπιού χορηγούμε αμοξικιλλίνη ή κάποιο άλλο από τα εναλλακτικά φάρμακα. Εξάλλου η επιδημιολογία της περιοχής μας, με τα στελέχη του μικροβίου να είναι ευαίσθητα στα αντιβιοτικά επιλογής, μας επιτρέπει να το κάνουμε.

ΑΡΑ: στις ξεκάθαρες περιπτώσεις, όπου η ιατρική μεθοδολογία και η εμπειρία μας το επιτρέπει, μπορούμε να βάλουμε την διάγνωση χωρίς εργαστηριακή διερεύνηση.

Σε άλλες βέβαια περιπτώσεις, όταν τα πράγματα δεν είναι ξεκάθαρα, ο παιδίατρος, θα ζητήσει την βοήθεια του εργαστηρίου δηλαδή αντιγονικό τεστ για στρεπτόκοκκο (Strep-test), καλλιέργεια φαρυγγικού και αντιβιόγραμμα.


ΔΟΥΛΓΕΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ
Βρείτε μας στο facebook

Παρασκευή 1 Μαρτίου 2024

ΜΙΑ ΑΝΤΙΒΙΩΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΠΡΟΛΑΒΟΥΜΕ;;

 


    Αν έχουμε επιμείνει σε κάτι, όλα αυτά τα χρόνια στο ιατρείο μας, είναι το να είμαστε φειδωλοί με τη χορήγηση αντιβίωσης. Πολλές φορές έχουμε έρθει αντιμέτωποι με γονείς που πιέζουν για να δώσουμε σε ένα παιδί αντιβίωση προκειμένου να «προληφθούν τα χειρότερα». Όπως και έχουμε δεχτεί την απόρριψη από γονείς που έφυγαν δυσαρεστημένοι γιατί δεν δώσαμε στο παιδί τους την πολυπόθητη αντιβίωση . . .

    Ωστόσο δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι αλλιώς! Η ιατρική οφείλει να ασκείται βάσει αποδεδειγμένων στοιχείων (“evidence based medicine”), δηλαδή μέσω κατευθυντήριων οδηγιών και των θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Η χορήγηση αντιβίωσης πρέπει να γίνεται βάσει ενδείξεων τις οποίες ο έμπειρος κλινικός ιατρός χρησιμοποιεί για τη λήψη θεραπευτικών αποφάσεων.

    Ας δώσουμε ένα απλό παράδειγμα: Είναι γνωστό σε όλους ότι οι αντιβιώσεις δεν λειτουργούν στις ιογενείς λοιμώξεις. Έτσι ένα παιδάκι μπορεί να έχει 10 ή και 12 συνεχόμενες ημέρες πυρετό όταν νοσεί από γρίπη, αδενοϊό ή λοιμώδη μονοπυρήνωση. Για το παιδί αυτό, ακόμα και αν πάρει αντιβίωση, δεν θα μειωθούν οι ημέρες του πυρετού. Ούτε ευθύνεται το ότι δεν πήρε αντιβίωση και τελικά ταλαιπωρήθηκε με πυρετό για 10 μέρες.

    Η αντιμικροβιακή θεραπεία πρέπει να ακολουθεί τη σωστή διάγνωση και όπου είναι δυνατόν την αιτιολογική διάγνωση (πχ. θετικές καλλιέργειες). Δυστυχώς στην καθημέρα πράξη η παραπάνω διαδικασία δεν αποτελεί τον κανόνα. Έχουμε φτάσει στο σημείο να ακούμε για ανθρώπους που τους χορηγήθηκε αντιβιοτικό μέσω τηλεφώνου ή μηνύματος. Ή για άλλους που «στοκάρουν» στο σπίτι τους αντιβιοτικά και τα λαμβάνουν από μόνοι τους όταν πχ νιώσουν πονόλαιμο.

    Κύρια αιτία της εμπειρικής χορήγησης φαρμάκων στον άρρωστο είναι η ανασφάλεια και ο φόβος που νιώθει ο ιατρός για πιθανή χειροτέρευση του αρρώστου γεγονός που πολλές φορές τον εμπλέκει με τον νόμο. Ένας άλλος λόγος είναι η δυσκολία στο να πεισθούν, ιατροί και ασθενείς, ότι η έναρξη κάποιας θεραπείας χωρίς διάγνωση είναι πολλές φορές πιο επικίνδυνη από την προσεκτική παρακολούθηση μόνο. Γιατί πολλά φάρμακα έχουν πολυάριθμες ανεπιθύμητες ενέργειες και σημαντικό ποσοστό ασθενειών οφείλεται σε αυτές.

    Όσο για τις αντιβιώσεις είναι γνωστό ότι είναι ισχυρά φάρμακα με δυνητικά σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Μεταβολίζονται στο ήπαρ και τους νεφρούς των παιδιών επιβαρύνοντας τα όργανα αυτά. Προκαλούν γνωστές γαστρεντερικές διαταραχές και αλλεργικές αντιδράσεις. Διαταράσσουν το φυσικό μικροβίωμα του εντέρου. Αυξάνουν την ανθεκτικότητα των μικροβίων και έτσι την επόμενη φορά που το παιδί θα χρειαστεί αντιβίωση είναι πιθανό να υποχρεωθεί ο ιατρός να του χορηγήσει κάποιο πολύ πιο ισχυρό αντιβιοτικό. Επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη των παιδιών. Έρευνες συνδέουν την κατάχρηση αντιβιοτικών με την ανάπτυξη αυτοάνοσων νοσημάτων και λειτουργικών διαταραχών του πεπτικού συστήματος σε παιδιά και εφήβους.

    Η εκτενής διαφήμιση των φαρμάκων μέσω των φαρμακευτικών αντιπροσώπων (ιατρικοί επισκέπτες) αποτελεί πολλές φορές για τον πολυάσχολο ιατρό τη μόνη πηγή ενημέρωσης. Τα φάρμακα πλασάρονται ως μονόδρομος ενώ η δυνατότητα αυτοϊασης του οργανισμού μπαίνει σε δεύτερη μοίρα.

    Οι ανήσυχοι γονείς απαιτούν συνήθως έναρξη φαρμακευτικής αγωγής αμέσως (quick fix). Αλλάζουν μάλιστα γιατρό αν αυτός επανειλημμένα αρνηθεί να χορηγήσει φάρμακα χωρίς ιατρική ένδειξη. Χρειάζεται θάρρος, επιμονή και διάθεση χρόνου για να πειστούν τέτοιοι γονείς ότι είναι για το συμφέρον του παιδιού τους να καθυστερήσουν ή να μην δοθούν καθόλου φάρμακα.

Ο σπουδαιότερος παράγοντας για να δεχθούν ο ασθενής και οι γονείς, ότι μία κατάσταση δεν απαιτεί άμεση έναρξη αντιμικροβιακής θεραπείας είναι η σχέση ιατρού-αρρώστου και κατ’ επέκταση ιατρού- γονέα. Εδώ βρίσκεται και η μαγεία της Παιδιατρικής η άσκηση της οποίας είναι μία πραγματική Τέχνη.


ΔΟΥΛΓΕΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ
Βρείτε μας στο facebook

Πέμπτη 11 Ιανουαρίου 2024

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ: Η ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΗ !

 


Με μεγάλη μας λύπη διαπιστώνουμε την υποχώρηση των ποσοστών μητρικού θηλασμού και την επιστροφή της τάσης για ξένο γάλα φόρμουλα στα παλιά απογοητευτικά επίπεδα. Στην εποχή της δεκαετίας του 90’ που σχεδόν όλοι μεγαλώναμε με γάλα σκόνη.

Είναι γεγονός ότι σε πολύ μεγάλο αριθμό βρεφών που γεννήθηκαν πριν ή κατά την περίοδο των εορτών του Πάσχα επιβεβαιώθηκαν οι εξής πρακτικές:

1. Η πλειοψηφία των γονέων προσήλθε στο μαιευτήριο χωρίς προετοιμασία και ενημέρωση για τον μητρικό θηλασμό.

2. Σε όλα σχεδόν τα νεογέννητα προσφέρθηκε ή προτάθηκε ξένο γάλα.

3. Η διαδικασία του θηλασμού αντιμετωπίστηκε ως κάτι το εθιμοτυπικό, χωρίς δηλαδή ουσιαστική υποστήριξη από το προσωπικό, ακόμα και όταν ζητήθηκε βοήθεια. Οι μητέρες που αποφάσισαν αποκλειστικό θηλασμό αντιμετωπίστηκαν με αδιαφορία ή δυσπιστία.

4. Η συνήθης ατάκα που άκουσαν όσες μητέρες προσπάθησαν να θηλάσουν αλλά συνάντησαν δυσκολίες ήταν το «δεν έχεις γάλα». Ως λύση προτάθηκε το «δώσε λίγο ξένο γάλα μέχρι να κατέβει το μητρικό». Κανείς δεν ασχολήθηκε με το να διορθώσει τις τεχνικές του θηλασμού.

5. Στην πλειοψηφία των νεογέννητων προτάθηκε η αγορά και η χρήση θηλάστρου. Το οποίο ήρθε να αντικαταστήσει την τοποθέτηση του μωρού στο στήθος αμέσως μετά τον τοκετό. Το οποίο ήρθε να βοηθήσει τη μειωμένη παραγωγή λόγω χορήγησης ξένου γάλακτος ή το πετρωμένο στήθος από το γάλα που έμενε μέσα αχρησιμοποίητο.

6. Σχεδόν όλες οι μητέρες γύρισαν στο σπίτι με ένα θήλαστρο στην αγκαλιά τους και ένα απαιτητικό πρόγραμμα συνδυασμού θηλασμού – αντλήσεων – προσφοράς συμπληρώματος. Σε αρκετές μητέρες βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή στη δύσκολη διαδικασία του επαναγαλακτισμού.

7. Στα λίγα βρέφη που θήλασαν αποκλειστικά είδαμε να έχει σημειωθεί στο βιβλιάριο ότι «το βρέφος σιτίζεται με γάλα φόρμουλα». Κάτι το οποίο αναδεικνύει την πλήρη εγκατάλειψη της ιδέας ότι κάποια βρέφη θηλάζουν.

8. Σε ακόμα πιο ακραία περιστατικά είδαμε σε βρέφη που εντός του μαιευτηρίου σιτίζονταν με μεγάλες ποσότητες ξένου γάλακτος να δίνονται οδηγίες για αποκλειστικό θηλασμό, κατά το εξιτήριο. Έτσι βρήκαμε βρέφη στα όρια της αφυδάτωσης καθώς οι γονείς δεν ήταν ενήμεροι ότι κατά την παραμονή στο μαιευτήριο το βρέφος τους δεχόταν 70αρια και 90αρια γάλακτος συμπληρωματικά με την τοποθέτηση στο στήθος.

Τι μπορεί να ευθύνεται για όλη αυτή την απογοητευτική κατάσταση ; Αλλαγή κουλτούρας; Αλλαγή σκέψεων και προτεραιοτήτων στη μετά covid εποχή ; Επικράτηση της ιδεολογίας «όλα για το κέρδος» ; Υποχώρηση των δικτύων ενημέρωσης και προώθησης του μητρικού θηλασμού που λειτουργούσαν με επιτυχία τη δεκαετία 2010-2020 ;

Εμείς πάντως από την μικρή αυτή παιδιατρική σελίδα θα εξακολουθήσουμε να προωθούμε τον θηλασμό και να σας παροτρύνουμε να θηλάσετε τα παιδιά σας!

Και να σας θυμίζουμε ότι ο Μητρικός Θηλασμός παρέχει τα μέγιστα οφέλη τόσο για τη σωματική και νοητική ανάπτυξη των παιδιών, όσο και για τη θωράκισή τους απέναντι σε οξέα (π.χ. λοιμώξεις) και χρόνια νοσήματα, όπως η παχυσαρκία και τα καρδιο-μεταβολικά νοσήματα, αλλά και οι αλλεργίες και τα αυτοάνοσα νοσήματα.


ΔΟΥΛΓΕΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ
Βρείτε μας στο facebook


Παρασκευή 17 Νοεμβρίου 2023

ΙΚΤΕΡΟΣ ΤΩΝ ΘΗΛΑΖΟΝΤΩΝ – ΜΙΑ ΟΧΙ ΚΑΙ ΤΟΣΟ ΣΠΑΝΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ Η ΥΠΕΡΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΥΤΗΣ !


 

Ο αυξημένος ίκτερος είναι το συχνότερο νεογνικό πρόβλημα που απαιτεί ιατρική παρέμβαση με σκοπό την αποφυγή της νεογνικής εγκεφαλοπάθειας, μίας ιδιαίτερα σπάνιας κατάστασης.

Παρά το γεγονός ότι είναι δημοσιευμένες (εδώ και χρόνια) οι κατευθυντήριες οδηγίες της Ελληνικής Νεογνολογικής Εταιρείας για την αντιμετώπιση του νεογνικού ικτέρου, πολύ συχνά στην καθ’ ημέρα πράξη διαπιστώνουμε ότι επικρατεί υπερθεραπεία των ικτερικών νεογνών.

Η βασική αιτία της υπερβολικής θεραπείας του ικτέρου είναι η φοβία της ανόδου της χολερυθρίνης και η λανθασμένη αντίληψη ότι η προφυλακτική χορήγηση φωτοθεραπείας μπορεί να βελτιώσει το τελικό αποτέλεσμα.

Είναι αμέτρητα τα περιστατικά από μη απαραίτητες ιατρικές παρεμβάσεις στα μαιευτήρια, όπως το διαρκές τρύπημα του νεογνού για τη μέτρηση του ικτέρου (όταν αυτό δεν προβλέπεται από τα guidelines) ή η χορήγηση συμπληρώματος στα θηλάζοντα (για να πέσει ο ίκτερος!).

Αλλά και απαράδεκτες καταστάσεις όπως το να θέτουμε εμπόδια στη θηλάζουσα μητέρα, μην αφήνοντας την να θηλάσει τις ώρες τις φωτοθεραπείας (γιατί έτσι προβλέπει κάποιος ιερός κανόνας του μαιευτηρίου). Τέλος ναι (επειδή βρισκόμαστε στην Ελλάδα) συστάσεις για διακοπή του μητρικού θηλασμού (όταν αυτό δεν προβλέπεται από τα guidelines).

ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΚΤΕΡΟ ;

Στο φυσιολογικό τελειόμηνο νεογνό, η χολερυθρίνη μετά τη γέννηση αυξάνεται φθάνοντας τα 10-13 mg% στο 3ο 24ωρο της ζωής και στη συνέχεια ελαττώνεται γρήγορα για 2-3 μέρες και με βραδύτερο ρυθμό για άλλες 1-2 εβδομάδες.

Ο φυσιολογικός νεογνικός ίκτερος οφείλεται κυρίως σε αυξημένη αιμόλυση των ώριμων ερυθροκυττάρων (τα νεογνά έχουν πολύ υψηλό αιματοκρίτη) καθώς και σε φυσιολογική ανωριμότητα των ενζύμων του ήπατος.

Ο νεογνικός ίκτερος θεωρείται παθολογικός όταν η χολερυθρίνη ξεπερνά τα 13mg% στο 3ο 24ωρο ζωής ή /και όταν στην παθογένεια του συμμετέχουν μηχανισμοί διαφορετικοί από εκείνους του φυσιολογικού νεογνικού ικτέρου.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ελληνικής Νεογνολογικής Εταιρείας:

"Η εμφάνιση ικτέρου είναι συχνό και κατά κανόνα αθώο φαινόμενο στα υγιή τελειόμηνα και μεγάλα πρόωρα νεογνά (35 εβδομάδων κύησης και πάνω.) Η σοβαρή υπερχολερυθριναιμία είναι σπάνια, ενέχει όμως το κίνδυνο να προκαλέσει μείζονα νευρολογικά προβλήματα στο νεογνό (εγκεφαλοπάθεια από χολερυθρίνη και πυρηνικό ίκτερο). Στην Ελλάδα, οι συνθήκες φροντίδας των νεογέννητων είναι ασφαλείς για την πρόληψη των επιπλοκών αυτών."

ΙΚΤΕΡΟΣ ΤΩΝ ΘΗΛΑΖΟΝΤΩΝ ΒΡΕΦΩΝ

Τα νεογνά που θηλάζουν εμφανίζουν πιο συχνά παρατεινόμενο ίκτερο δηλαδή ίκτερο που διαρκεί πάνω από 14 ημέρες σε τελειόμηνα νεογνά και πάνω από 21 ημέρες σε πρόωρα.

Ωστόσο μόνο στο2,5% αυτών η χολερυθρίνη ανεβαίνει από 15mg% μέχρι 20mg %. Ο ίκτερος των θηλαζόντων μπορεί να επιμένει ακόμα και για δύο μήνες και συνήθως είναι καλοήθης (υπερχολερυθριναιμία εμμέσου τύπου – μέχρι και 17 mg/dL, καλή αιμοσφαιρίνη, κερδίζει ικανοποιητικά βάρος).

Φυσικά ο ίκτερος αυτός δεν επηρεάζει την υγεία και την ανάπτυξη του βρέφους. Εφόσον γίνει μια πλήρης εργαστηριακή διερεύνηση του παρατεινόμενου ίκτερου και είμαστε σίγουροι ότι έχουμε αποκλείσει παθολογικά αίτια, ο θηλασμός συνεχίζεται κανονικά.

Η παλιά υπόθεση ότι ο ίκτερος θα υποχωρήσει μέσα σε 24 ώρες αν διακόψουμε τον θηλασμό παραμένει στα όρια του μύθου και δεν έχουμε λόγο να το κάνουμε.

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΝΕΟΓΕΝΝΗΤΑ

Σε όλα τα υγιή τελειόμηνα νεογνά, χωρίς παράγοντες κινδύνου, γίνεται :

1) Προτροπή για Μητρικό Θηλασμό τουλάχιστον 8-12 φορές την ημέρα τις πρώτες ημέρες της ζωής (πρωτογενής πρόληψη).

2) Παρακολούθηση επαρκούς σίτισης των νεογνών που θηλάζουν (4-6 βρεγμένες πάνες ημερησίως, κενώσεις, απώλεια βάρους). Συμπλήρωμα με μητρικό γάλα μετά από άντληση ή με τροποποιημένο γάλα αγελάδας, εάν το ΜΓ δεν επαρκεί, μπορεί να χορηγείται μόνο σε περίπτωση απώλειας βάρους > 10% με σοβαρή υπερχολερυθριναιμία, χωρίς διακοπή του ΜΘ.



ΔΟΥΛΓΕΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ
Βρείτε μας στο facebook

Πέμπτη 2 Νοεμβρίου 2023

ΝΑ ΚΟΙΜΗΘΟΥΜΕ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΚΡΕΒΑΤΙ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΑΣ ;;



Χωρίς να είναι ιδιαίτερα σημαντικό, το θέμα αυτό απασχολεί αρκετά νέα ζευγάρια, που ψάχνουν για το τι είναι καλύτερο να κάνουν όταν το μωρό κλαίει μέσα στη νύχτα ή όταν ο μικρός μπόμπιρας έρχεται και τρυπώνει στο κρεβάτι τους!


Εκεί μπορεί να μπλέκονται τα κοινωνικά πρότυπα που έχουν οι άνθρωποι στο μυαλό τους ή οι τυχόν συστάσεις τρίτων που φοβούνται μήπως τα παιδιά γίνουν "κακομαθημένα". Παράγοντες οι οποίοι μπορεί να παρεμβαίνουν στο να εμπιστευτούν οι γονείς το ένστικτό τους.

Από ιατρικής πλευράς υπάρχει ακόμα ο προβληματισμός του αν η υιοθέτηση αυτής της πρακτικής συσχετίζεται με το σύνδρομο Αιφνίδιου Βρεφικού Θανάτου.

Τα δεδομένα των υπαρχουσών μελετών δείχνουν ότι από ανθρωπολογικής πλευράς είναι πολύ φυσικό, από τις αρχαίες κοινωνίες μέχρι σήμερα, ο φροντιστής του μωρού να κοιμάται μαζί με αυτό.

Καταρχήν τα πλεονεκτήματα της συγκεκριμένης πρακτικής είναι η επαφή και η αίσθηση της μητρικής παρουσίας δίπλα στο μωρό που δημιουργεί στο βρέφος αίσθημα ασφάλειας, ηρεμίας, φυσιολογικής αναπνοής και ισχυρού δεσμού μεταξύ τους. Ιδίως για τη θηλάζουσα μητέρα που κατά τη διάρκεια της νύχτας θηλάζει, έχει αποδειχθεί ότι αφενός η αύξηση /ανάπτυξη του βρέφους ευνοείται από τους νυχτερινούς θηλασμούς. Αφετέρου η αντίδραση της μητέρας στα διάφορα κουνήματα, κλάματα και κινήσεις του μωρού κατά τον ύπνο είναι άμεση, γρήγορη και πάντα ανακουφιστική.

Από την άλλη πλευρά, ανασκοπώντας τις μελέτες που αναφέρονται στον αιφνίδιο θάνατο, συμπεραίνουμε ότι το γεγονός αυτό συσχετίζεται με μητέρες καπνίστριες ή με κακή χωροταξία της κλίνης (καναπές/βουλιαγμένα στρώματα/μαξιλάρια/ μικρά αντικείμενα στο χώρο ύπνου/ χρήση υπνωτικών-ναρκωτικών από τη μητέρα/ υποκείμενα νοσήματα του παιδιού/ χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο).

Σε κάθε περίπτωση, για να είναι ασφαλής η συγκοίμηση, θα πρέπει να τηρούνται ορισμένες προϋποθέσεις:

1. Ύπνος σε κρεβάτι με καλό κι όχι βουλιαγμένο στρώμα, με τοποθέτηση του μωρού στο κέντρο του κρεβατιού χωρίς χρήση μαξιλαριού και πάντα σε ύπτια θέση (ανάσκελα).

2. Μητέρα που δεν λαμβάνει οποιασδήποτε μορφής φάρμακα που μπορεί να επηρεάσουν την εγρήγορσή της και την ταχύτητα αντίδρασης στο κλάμα του μωρού όπως αντιισταμινικά, υπνωτικά, ναρκωτικές ουσίες, αλκοόλ.

3. Αν η μητέρα έχει ιδιαιτερότητες στις συνήθειες του ύπνου (υπνοβασία/ενύπνιος τρόμος/πολύ βαθύς ύπνος/ χρήση ωτασπίδας) δεν θα πρέπει να κοιμάται με το μωρό της.

4. Το μωρό να μην έχει υποκείμενο νόσημα πχ. πυρετό. Επίσης τα πολύ πρόωρα μωρά καλό είναι να μην μοιράζονται το ίδιο κρεβάτι με το γονιό.

5. Η θερμοκρασία του δωματίου να είναι σωστή, χωρίς υπερβολική ζέστη/κρύο και ο ρουχισμός του μωρού να είναι κανονικός κι όχι υπερβολικός. Απαγορεύεται το «φάσκιωμα» δηλαδή το πολύ σφικτό, ζεστό και περιοριστικό κλινοσκέπασμα γύρω από το σώμα του παιδιού.

Τέλος, κρίνεται σκόπιμο να συζητάμε αυτά τα θέματα εξατομικευμένα σε κάθε περίπτωση οικογένειας. Εξίσου θεμιτό με την συγκοίμηση είναι το να μην θέλει κάποιος να πάρει το παιδί στο ίδιο κρεβάτι με τον ίδιο. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εμπιστευτούμε το ένστικτό μας.


ΔΟΥΛΓΕΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ
Βρείτε μας στο facebook


Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου 2023

ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΑΖΑΣ ΣΩΜΑΤΟΣ (BMI): ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΑ ;;


Ο BMI (Body Mass Index) υπολογίζεται ως το πηλίκο του βάρους σώματος (σε kg) προς το τετράγωνο της τιμής του ύψους σε (m), δηλαδή : BMI=kg /m2 . Παράδειγμα: κορίτσι 5 ετών με βάρος 16 κιλά και ύψος 1,05 m έχει δείκτη μάζας σώματος 14,5. Στη συνέχεια ο παιδίατρος τοποθετεί την τιμή αυτή στους ειδικούς πίνακες για τον BMI στα παιδία, με βάση το φύλο και την ηλικία του παιδιού.


Στο παράδειγμά μας το κοριτσάκι με BMI 14,5 έχει φυσιολογικό βάρος για την ηλικία του.

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) είναι ένας σημαντικός ανθρωπομετρικός δείκτης που δίνει πληροφορίες αναφορικά με το αν η ανάπτυξη ακολουθεί τη φυσιολογική πορεία. Υπάρχουν έτοιμες εφαρμογές στο ιντερνέτ όπου μπορείτε να αξιολογήσετε μόνοι σας το BMI του παιδιού δίνοντας τις τιμές του βάρους και του ύψους στην εφαρμογή.

Δυστυχώς η τάση για αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας είναι ένα σταθερό φαινόμενο που έγινε πιο έντονο στα χρόνια της πανδημίας.

Έτσι την τελευταία τριετία είδαμε:

1) Τη μείωση της ενασχόλησης των γονέων με τις καλές συνήθειες διατροφής των παιδιών καθώς διαφορετικά και μεγαλύτερα άγχη προστέθηκαν στις ζωές μας.
2) Την μείωση των ποσοστών του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού και της προσπάθειας για θηλασμό γενικώς, ομοίως για τους προαναφερόμενους λόγους.

Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι κουράστηκαν από την ενασχόληση με τα θέματα υγείας, τόσο με την πανδημία όσο και με το τσουνάμι παιδικών λοιμώξεων που περάσαμε φέτος. Είναι αξιοσημείωτο ότι η τάση για μια υγιεινή διατροφή στην παιδική ηλικία όπως και η στροφή στον μητρικό θηλασμό ήταν έκδηλες και ελπιδοφόρες στην γενιά των γονέων της δεκαετίας 2010-2020. Οι υγιείς αυτές προσπάθειες περιορίστηκαν και αντικαταστάθηκαν από το διαρκές άγχος σχετικά με τις ασθένειες και τις διάφορες ιώσεις.

3) Τη μείωση της αθλητικής δραστηριότητας των παιδιών λόγω της κακής πλέον συνήθειας του να «μένουμε σπίτι» και λόγω γενικότερων θεμάτων ανασφάλειας και φοβιών των γονέων. Σημαντικό ρόλο παίζουν και τα διάφορα κδαπ μέσω των οποίων έχουμε αντικαταστήσει τις αθλητικές δραστηριότητες με δραστηριότητες καθιστικού τύπου.

4) Την όλο και μεγαλύτερη εξάρτηση και εθισμό των παιδιών από τα κινητά και τις οθόνες.

5) Είδαμε τέλος τον όλο και μεγαλύτερο εγκλεισμό στα σπίτια λόγω της οικονομικής ανέχειας μεγάλου μέρους των συνανθρώπων μας. Έτσι λείπουν από τα παιδία οι ευκαιρίες για εξορμήσεις, διακοπές, επαφή με την φύση (βουνό-θάλασσα), έλλειψη κοινωνικοποίησης και αλληλεπίδρασης με τους συνομήλικους.

Η παχυσαρκία με όλα τα νοσογόνα παρεπόμενα της είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να μας προβληματίζει και ο δείκτης μάζας σώματος είναι ένα εργαλείο με το οποίο μπορούμε να εκτιμήσουμε την κατηγορία βάρους στην οποία ανήκει το παιδί μας.

Υποθρεψία (BMI μικρότερο από την 5η ΕΘ): Το βάρος βρίσκεται κάτω από τις φυσιολογικές τιμές, με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο διατροφικών ελλείψεων και ανεπαρκειών σε θρεπτικά συστατικά. Υπάρχει ο κίνδυνος προβλημάτων στην ανάπτυξη και αδυναμίας του ανοσοποιητικού συστήματος.

Φυσιολογική θρέψη (BMI πάνω από την 5η ΕΘ και κάτω 85η ΕΘ): Το βάρος βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα. Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους ελαττώνει τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία στην ενήλικη ζωή, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση και ο καρκίνος.

Υπέρβαρο (BMI μεγαλύτερο από την 85η ΕΘ και κάτω από την 95η ΕΘ) : Μέτριος κίνδυνος για την εμφάνιση χρόνιων παθήσεων στην ενήλικη ζωή, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση και ο καρκίνος.

Παχύσαρκο (BMI μεγαλύτερο από την 95η ΕΘ): Υψηλός κίνδυνος για την εμφάνιση χρόνιων παθήσεων στην ενήλικη ζωή, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση και ο καρκίνος.


ΔΟΥΛΓΕΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ
Βρείτε μας στο facebook

Τρίτη 12 Σεπτεμβρίου 2023

ΔΙΑΙΤΕΣ ΧΩΡΙΣ ΓΛΟΥΤΕΝΗ: ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΜΟΔΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ



Τα τελευταία χρόνια ακούμε πολλά περί γλουτένης! Το “gluten free” μπήκε στη ζωή μας και σε πολλούς ταυτίστηκε με την έννοια του «υγιεινού». Ας γνωρίσουμε τι ακριβώς ισχύει και τι σημαίνει η …απουσία της γλουτένης από κάποια τρόφιμα.

Συναντώντας την ένδειξη “gluten free” αρκετοί έχουν την εντύπωση ότι η γλουτένη είναι κάτι βλαβερό και γι’αυτό πρέπει να την αποφεύγουν. Σε αυτή την εντύπωση συμβάλλει η προώθηση όλο και περισσότερων προϊόντων "χωρίς γλουτένη" με τη στάμπα των πιο υγιεινών, ενώ υπάρχει και η ξενόφερτη μόδα της δίαιτας χωρίς γλουτένη, που ακολουθούν πολλοί διάσημοι και μη.

Τι είναι η γλουτένη;

Η γλουτένη δεν είναι τίποτε άλλο από μια πρωτεΐνη που υπάρχει σε μερικά δημητριακά όπως το σιτάρι, το κριθάρι και η σίκαλη και σε μικρότερο βαθμό στη βρώμη και είναι υπεύθυνη για το «φούσκωμα» του ζυμαριού του ψωμιού. Η αύξηση της κατανάλωσης προϊόντων από σιτάρι αλλά και το γεγονός ότι αυτή η πρωτεΐνη μπαίνει ως πρόσθετο σε πολλά άλλα τρόφιμα, οδήγησε στην αύξηση της συχνότητας των συμπτωμάτων της δυσανεξίας σε αυτά τα προϊόντα. Έτσι έγινε περισσότερο γνωστή αυτή η πρωτεΐνη!

ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΤΗ ΓΛΟΥΤΕΝΗ

Υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι που πρέπει να αποφεύγουν την γλουτένη για σοβαρούς λόγους υγείας. Τα άτομα αυτά υποφέρουν από κοιλιοκάκη ή αλλιώς σοβαρή δυσανεξία στη γλουτένη, μια χρόνια πάθηση του λεπτού εντέρου με κληρονομική προδιάθεση. Όταν καταναλώνουν γλουτένη, ο οργανισμός τους ενεργοποιεί ανοσολογικούς μηχανισμούς που επιτίθενται στο βλεννογόνο του λεπτού εντέρου, καταστρέφοντάς τον και επηρεάζοντας την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών από τις τροφές.

Έτσι, αν αυτά τα άτομα συνεχίζουν να καταναλώνουν γλουτένη παρουσιάζουν σημαντικές διατροφικές ελλείψεις, υποσιτισμό και άλλα συμπτώματα όπως αναιμία, κόπωση και οστεοπόρωση.

Επιπλέον υπάρχει και μια κατηγορία ανθρώπων που αν και δεν έχουν διαγνωστεί με κοιλιοκάκη, παρουσιάζουν ευαισθησία στην κατανάλωση γλουτένης, εμφανίζοντας κάποια ελαφρύτερα γαστρεντερικά συμπτώματα. Γι’ αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει κάποια έγκυρη διαγνωστική εξέταση. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να αποφεύγουν τη γλουτένη.

Η συχνότητα της κοιλιοκάκης διαφέρει από χώρα σε χώρα και ανέρχεται σε ένα στα διακόσια πενήντα άτομα του γενικού πληθυσμού.

Η εκδήλωση της κοιλιοκάκης μπορεί να γίνει από την βρεφική ηλικία μετά την εισαγωγή της γλουτένης των δημητριακών στην διατροφή. Τότε μπορεί να εκδηλωθεί ως χρόνια διάρροια ή σπανιότερα ως δυσκοιλιότητα, διάταση της κοιλίας και στασιμότητα στην ανάπτυξη.

Ωστόσο η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία με μη τυπική εικόνα, χωρίς συμπτώματα από το πεπτικό. Η συχνότερη άτυπη εκδήλωση της κοιλιοκάκης είναι η σιδηροπενία, με ή χωρίς σιδηροπενική αναιμία, ανθεκτική στη χορήγηση σιδήρου. Το κοντό ανάστημα επίσης μπορεί να είναι η μοναδική εκδήλωση της κοιλιοκάκης. Ποσοστό 10 % των παιδιών με κοντό ανάστημα έχουν κοιλιοκάκη.

Για την αντιμετώπιση των ασθενών με κοιλιοκάκη απαιτείται αυστηρή δίαιτα χωρίς γλουτένη. Οι ασθενείς αυτοί πρέπει να αποφεύγουν το σιτάρι, το κριθάρι, τη σίκαλη, τη βρώμη και τα προϊόντα τους για όλη τους τη ζωή.

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ

Όπως αντιλαμβανόμαστε ο αποκλεισμός της γλουτένης αφορά άτομα με κοιλιοκάκη ή με την άτυπη δυσανεξία στη γλουτένη όπως είπαμε. Επίσης σε σπάνιες περιπτώσεις ατόμων που εμφανίζουν τροφική αλλεργία στην γλουτένη.

Τα δημητριακά από την άλλη, αποτελούν πολύ σημαντική και ωφέλιμη τροφή, ήδη από την αρχαιότητα. Εντάσσονται στην καθημερινή κατανάλωση τροφίμων της Μεσογειακής Τροφικής Πυραμίδας.

Τα δημητριακά περιλαμβάνονται στις πρώτες κατηγορίες τροφίμων που εισάγονται στη διατροφή των βρεφών. Αρχικά εισάγονται τα δημητριακά χωρίς γλουτένη όπως το ρύζι και η κινόα και πολύ γρήγορα, από τον 6ο μήνα, εισάγονται τα δημητριακά με γλουτένη όπως σιτάρι, κριθάρι και βρώμη.

Το βρέφος στην ηλικία που ξεκινούν οι στερεές τροφές έχει ανάγκη από ενέργεια, η οποία περιέχεται στα δημητριακά σε μια σωστή αναλογία με πρωτεΐνες και λίπη. Συγκεκριμένα τα δημητριακά περιέχουν 65% υδατάνθρακες, 7% πρωτεΐνη και 5% λιπαρά, συν ικανή ποσότητα φυτικών ινών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Η βασική πρωτεΐνη των δημητριακών είναι η γλουτένη.

ΤΟΤΕ ΓΙΑΤΙ ΟΛΟΙ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΝ ΤΗΝ ΓΛΟΥΤΕΝΗ ; ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΜΟΝΟ ΜΑΡΚΕΝΤΙΝΓΚ Ή ΚΑΙ ΘΕΜΑ ΥΓΕΙΑΣ;

Πλέον, τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι αρκετά διαδεδομένα, η βιομηχανία τροφίμων παράγει ολοένα και νέα προϊόντα, διαφόρων κατηγοριών, χωρίς γλουτένη και από το μάρκετινγκ το «δεν περιέχει γλουτένη» αποτελεί εμπορικό πλεονέκτημα του τροφίμου.

Πέρα από το γεγονός ότι αυτό αποτελεί μία μόδα, η ανάγκη για τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη προκύπτει από το ότι αρκετά συχνά συστήνεται από τους γιατρούς μια δίαιτα ελεύθερη γλουτένης για να διερευνηθούν ή να αντιμετωπιστούν αδιάγνωστα γαστρεντερολογικά συμπτώματα, αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης, άγνωστης αιτιολογίας δερματοπάθειες, ιδιοπαθείς ηπατοπάθειες αλλά και για να επιτευχθεί απώλεια βάρους. Επίσης δίαιτα χωρίς γλουτένη συστήνεται θεραπευτικά στα άτομα με διαγνωσμένη κοιλιοκάκη.

ΠΟΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΦΑΜΕ ΤΗΝ ΓΛΟΥΤΕΝΗ;

Δυστυχώς λόγω και της επιθετικής διαφήμισης, δίαιτες αποφυγής της γλουτένης ακολουθούν άνθρωποι που απλά θεωρούν ότι η υγεία τους θα επωφεληθεί από μια δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, αφού η κατανάλωσή της δεν είναι «υγιεινή».

Μιλώντας όμως βάσει δεδομένων ο αποκλεισμός της γλουτένης πρέπει να εφαρμόζεται οπωσδήποτε στα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη. Επίσης σε εκείνα τα άτομα (ποσοστό περίπου 6%) που δεν έχουν κοιλιοκάκη (δηλαδή βγήκε αρνητική η βιοψία), αλλά μετά την κατανάλωση γλουτένης εμφανίζουν τη συμπτωματολογία της δυσανεξίας, ίσως σε πιο ήπιο βαθμό. Τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται εμπειρικά (δεν υπάρχει κατάλληλο διαγνωστικό τεστ) ότι έχουν ευαισθησία στη γλουτένη και συστήνεται ο αποκλεισμός της γλουτένης από τη διατροφή τους μόνο για κάποιο χρονικό διάστημα (6-12 μήνες) προκειμένου να αποκατασταθούν κάποιες πιθανές βλάβες στις λάχνες του λεπτού εντέρου. Επίσης στα άτομα με τροφική αλλεργία στη γλουτένη.

Σε καμία άλλη περίπτωση δεν πρέπει να συστήνεται δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, αφού είναι μια δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β και σε αρκετά ιχνοστοιχεία, δηλαδή μια δίαιτα που μπορεί να προκαλέσει άλλα προβλήματα υγείας.

Αρκετές έρευνες έχουν γίνει για να συσχετίσουν τη γλουτένη με το σακχαρώδη διαβήτη και έχουν προκύψει αντικρουόμενα αποτελέσματα, με αρκετές να συμπεραίνουν ότι ο αποκλεισμός της γλουτένης τελικά προδιαθέτει για εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (πιθανόν λόγω της χαμηλής πρόσληψης φυτικών ινών). Γενικά, δεν υπάρχει έγκυρο ερευνητικό αποτέλεσμα που να δείχνει ότι η gluten free diet βοηθάει στην ίαση άλλων νοσημάτων, πλην των γνωστών.

Τέλος οι δίαιτες χωρίς γλουτένη δεν είναι βέβαιο ότι βοηθούν στο αδυνάτισμα, καθώς τα προϊόντα χωρίς γλουτένη συχνά έχουν περισσότερα σάκχαρα και άλλα πρόσθετα για να βελτιώνεται η γεύση τους, ενώ υπάρχει και ο κίνδυνος έλλειψης σημαντικών βιταμινών, φυτικών ινών και μετάλλων.

Η διατροφή μας θα πρέπει να είναι ισορροπημένη, αποφεύγοντας τις επεξεργασμένες τροφές και τη ζάχαρη και δίνοντας έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως.


ΔΟΥΛΓΕΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ
Βρείτε μας στο facebook

ΣΤΡΕΠ-ΤΕΣΤ

  ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΕΣΤ ΓΙΑ ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟ ;; Οι στρεπτόκοκκοι της ομάδας Α' είναι βακτήρια που προκαλούν ποικίλες λοιμώξεις. Σ...