Ο έλεγχος της όρασης των παιδιών συστήνεται σε όλα τα παιδιά μετά την ηλικία των 3,5 ετών, ηλικία κατά την οποία πλέον είναι σε θέση να συνεργαστούν με τον οφθαλμίατρο.
Υπάρχουν περιπτώσεις, συνήθως λόγω οικογενειακού ιστορικού, στις οποίες ο έλεγχος πρέπει να γίνει νωρίτερα, ώστε να προλάβουμε καταστάσεις που απαιτούν πρώιμη θεραπεία και παρέμβαση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, κατόπιν σύστασης του παιδιάτρου, το παιδί εκτιμάται από παιδο-οφθαλμίατρο, ο οποίος είναι σε θέση να ελέγξει τα μάτια του παιδιού μας σε οποιαδήποτε ηλικία. (Δείτε το σχετικό άρθρο στα σχόλια).
Για την νηπιακή-παιδική ηλικία, οι γονείς θα πρέπει να προσέχουν σημεία και συμπεριφορές του παιδιού που υποδηλώνουν κακή όραση καθώς πολλές οφθαλμικές παθήσεις στα παιδιά δεν δίνουν εμφανή συμπτώματα. Το μικρό νήπιο δεν είναι σε θέση να μας ενημερώσει ότι δεν βλέπει καλά. Όχι μόνο λόγω ηλικίας αλλά και γιατί μπορεί ποτέ του να μην είχε καλύτερη όραση για να αντιληφθεί μία διαφορά που το κάνει να μην βλέπει καλά.
Τι θα πρέπει να προσέχουμε ;
1. Στραβισμός: Είναι η κατάσταση στην οποία οι οπτικοί άξονες των δύο οφθαλμών δεν είναι παράλληλοι, δηλαδή όταν ο ένας οφθαλμός βλέπει στην ευθεία και ο άλλος είναι στραμμένος προς διαφορετική κατεύθυνση. Συνήθως εμφανίζεται από τη γέννηση ή τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής. Ακόμη και η υποψία στραβισμού είναι αιτία για άμεση παραπομπή στον οφθαλμίατρο. Ο στραβισμός μπορεί να οφείλεται και σε κάποια διαθλαστική διαταραχή πχ το παιδί μπορεί να αντισταθμίζει μία υπερμετρωπία στραβίζοντας το ένα μάτι προκειμένου να κάνει την όρασή του λίγο πιο καθαρή.
2. Όταν έχει συχνά ερεθισμένα μάτια ή/και τα ανοιγοκλείνει συχνά. Πολύ περισσότερο όταν λόγω του ερεθισμού εμφανίζει βλεφαρίτιδα ή βγάζει κριθαράκια. Το υπερβολικό τρίψιμο ή ο ερεθισμός μπορεί να υποδηλώνει ότι αντιμετωπίζει κόπωση και καταπόνηση των ματιών. Μπορεί δηλαδή να υποκρύπτει κάποια διαθλαστική ανωμαλία (πχ αστιγματισμό).
3. Όταν το παιδί γέρνει το κεφάλι του προς τη μία μεριά ή κλείνει το ένα μάτι : Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η όραση μπορεί να είναι καλύτερη στο ένα μάτι από ότι στο άλλο. Το παιδί κάνει την αντισταθμιστική κίνηση προσπαθώντας να δει καλύτερα.
4. Όταν μας φαίνεται ότι δεν βλέπει τα μακρινά αντικείμενα πχ πηγαίνει κοντά στην τηλεόραση ή δυσκολεύεται να δει στον πίνακα ή κρατά πράγματα κοντά στο πρόσωπό του.
5. Όταν το παιδί κουράζεται όταν διαβάζει ή/και φέρνει λάθη από την αντιγραφή στον πίνακα.
6. Όταν εργασίες που απαιτούν συγκέντρωση και προσήλωση των οφθαλμών, όπως το διάβασμα, του προκαλούν πονοκέφαλο ή πόνο στα μάτια. Αυτό μπορεί να συμβαίνει όταν λόγω μίας διαθλαστικής ανωμαλίας καταπονεί υπερβολικά τα μάτια του στην προσπάθεια να εστιάσει.
7. Έχει μείνει πίσω στο σχολείο: Η κακή όραση μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του παιδιού για μάθηση επιδρώντας στην ανάγνωση, τη γραφή και τη συγκέντρωση. Σημαντικό ποσοστό των παιδιών που έχουν δυσκολία στην ανάγνωση έχουν ένα αδιάγνωστο πρόβλημα όρασης.
Η Ελληνική Εταιρεία Παιδοφθαλμολογίας συνιστά την πραγματοποίηση επίσκεψης όλων των παιδιών σε οφθαλμίατρο στην προσχολική ηλικία!
Στόχος είναι η ανίχνευση παιδιών με μειωμένη όραση (κυρίως αμβλυωπία) και διαθλαστικές ανωμαλίες (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός) και η διορθωτική παρέμβαση σε ηλικία που αυτή μπορεί να είναι θεραπεύσιμη!
